Pola Negri
Pola Negri – gwiazda Hollywoodu, wystąpiła w około 60 filmach. „Jako pierwsza z gwiazd wprowadziłam seks na ekran, ale seks w dobrym stylu” -mówiła o sobie. Urodziła się w Lipnie, 3 stycznia 1897 roku jako Barbara Apolonia Chałupiec, najmłodsze dziecko Jerzego i Eleonory Chałupców. Matka nazywała córeczkę ,,Zamyślona”, ponieważ już jako mała dziewczynka lubiła rozmyślać i marzyć. Najlepiej czuła się we własnym towarzystwie. Gdy miała 8 lat ojciec trafił do więzienia, w wyniku czego matka wróciła na Słowację (skąd pochodził mąż), a następnie udała się do Warszawy. Sytuacja finansowa kobiet była trudna, a mimo to Pola realizowała swoje marzenia i w wieku 13 lat rozpoczęła naukę w warszawskiej szkole baletowej.
„Mieszkały w slumsach, w najgorszej części Warszawy. Jej matka wynajmowała pokój od ludzi, których odwiedziła para chórzystów z opery. Pola tańczyła po pokoju, jak robią to dzieci, a goście powiedzieli, że powinna zostać tancerką. Zabrali ją na egzamin do szkoły baletowej, która działała przy operze, i Pola została przyjęta. Dostała stypendium. (…) Jej matka wówczas w ogóle nie miała pieniędzy. Uroda, gracja i talent Poli zostały dostrzeżone – i udało się. Kiedy miała czternaście lat, tańczyła już jako solistka. Matka Poli uważała przedstawienia teatralne za frywolne, chociaż kochała operę. Ponieważ balet był związany z operą i ponieważ Pola w końcu przyznała się do swoich kłopotów w szkole zakonnic, Eleonora pozwoliła jej zostać tancerką. <<Pracowałam bardzo ciężko, żeby wyciągnąć mamusię ze slumsów>>, opowiadała potem”. A.A. Lewis
Wkrótce nastoletnia Pola tańczyła główne role i nabrała pewności, że chce zostać wielką gwiazdą. Niestety kłopoty ze zdrowiem zmusiły młodą tancerkę do kuracji w sanatorium w Zakopanem. W organizacji wyjazdu pomógł młodej tancerce Kazimierz Hulewicz- wiceprezes Teatru Narodowego. W zakopiańskiej bibliotece Pola poznaje twórczość włoskiej poetki Ady Negri. Dziewczyna na tyle identyfikuje się z emocjami zawartymi w jej wierszach, że postanawia przybrać pseudonim Pola Negri.
Wykryte u Poli początki gruźlicy, uniemożliwiły jej dalszą taneczną karierę, dlatego po powrocie do Warszawy składa egzamin do Szkoły Aplikacyjnej przy Warszawskich Teatrach Rządowych. W wieku 15 lat debiuje rolą Jadwisi w ,,Dzikiej kaczce” Ibsena. W czasie I wojny światowej, gdy przez pewien czas teatry pozostawały zamknięte, Negri odkrywa świat filmu i trafia do wytwórni Sfinks. Występuje w filmach: „Niewolnica zmysłów”, „Sumurun”, „Żółty paszport”, „Żółty bilet”. Poznaje Maxa Reinhardta- aktora, reżysera i pedagoga – następnie przenosi się do Berlina, który w tamtych czasach dawał ogromne możliwości rozwoju.
Pola Negri doskonale wykorzystała nadarzającą się okazję. Pracowała intensywnie w teatrach, nakręciła kilka filmów. Dużą rolę odegrała jej znajomość z Ernstem Lubitschem, z którym stworzyli genialny tandem produkujący hity srebrnego ekranu: „Na pierwszy rzut oka Lubitsch jawił się jako wyrafinowany komik – a Negri, jako krzykliwa diwa. Ale była również niezwykłą odtwórczynią ról komediowych. A on grywał także w poważnych dramatach. Połączyli te sformy. I poznali się”. -J.Basinger
Powstają wówczas takie filmy jak: Oczy mumii”, „Madam Dubrry”, „Carmen”. Podczas europejskiej premiery ,,Madame Dubrry” Pola Negri poznaje Charliego Chaplina, który namawia ją do kontynuowania kariery w Ameryce. Ogromny sukces filmu spowodował duże zainteresowanie aktorką jako gwiazdą o międzynarodowej sławie. Budziła powszechny zachwyt publiczności, co przekładało się na sprzedaż biletów i zyski. Negri, obserwując zmieniające się rządy i granice, postanowiła inwestować w biżuterię oraz nieruchomości. Przy tym wszystkim była romantyczką, kochała czytać poezję, pić szampana i jeść kawior. Miała wielu kochanków. Należał do nich między innymi: Wolfgang George Schleber – bogaty przedsiębiorca tekstylny nazywany przez nią „Petroniuszem”. W tym czasie aktorka rozstała się ze swoim mężem Eugeniuszem Dąbskim, który pozostał w Polsce. „Petroniusz” wprowadził Polę Negri w luksusowy świat. Pokazał księgarnie, biblioteki, galerie, sztukę, nauczył jeździć samochodem, dobierać odpowiednie wino do potrawy. Pomimo tego para się rozstaje. Schleber pozostaje w Berlinie, by pilnować interesów, natomiast Negri wyjeżdża przez Szwajcarię i Paryż do Nowego Yorku. Będzie tam pierwszą europejską aktorką, którą przyjęto jak gwiazdę:
„Adolph Zukor – szef Paramount – wziął ją na kontrakt, ponieważ była wielką gwiazdą w Europie, a miała wygląd gwiazdy hollywoodzkiej” – George Schoenbrunn
„Każdy zwracał na nią uwagę – pisząc o niej, fotografując ją -a to pomagało w sprzedaniu siebie, swojego talentu. Według tego, co pisano, miała białego Rolls royce”a z klamkami i tablicą rozdzielczą z kości słoniowej. Ubierała się w białe futra z gronostajów, a jej kierowca także był ubrany na biało. Tylko wtedy, gdy padało, musiał ubierać się na czarno. Miała charty i tygrysa, z którymi przechadzała się po bulwarze Zachodzącego Słońca. Jej garderoba, urządzona w chińskim stylu, wyglądała niezwykle i bardzo nowocześnie w tamtych czasach. Podłoga była usłana płatkami orchidei. Pola zainaugurowała modę malowania paznokci stóp na czerwono.”
Paramount Pictures 1922.
W Ameryce Pola Negri romansuje z Charlie Chaplinem, który pragnie zawrzeć z nią małżeństwo. „Królowa tragedii” i ,, król komedii” , jak ich nazywano, byli popularną parą, odobnie jak współcześnie Brat Pitt i Angelina Joli. Podobnie-rozstaniem- zakończyły się również ich związki. W międzyczasie powstawały filmy:,, Napiętnowana”, ,, Bella Donna”, ,,Zakazany raj” i ,,Tancerka hiszpańska”, przy którym na bogatą dekorację studio wydało 2 miliony dolarów.
W Ameryce nadal utrzymują ze sobą kontakt Negri i Lubitsch. Przyjaźnią się i wspólnie pracują. W 1924 roku powstaje „Caryca”, wtedy to ich drogi zawodowe się rozchodzą, przyjaźń i życzliwość pozostają niezienne.
„W tym czasie Pola umacniała swoją pozycję, chociaż nadal miała wrogów. Stała się jednak gwiazdą, którą należało naśladować. Zwykłe dziewczyny wzorowały się na niej. Kiedy pomalowała sobie paznokcie u nóg, one robiły to samo. Założyła turban zamiast układać sobie włosy – turbany były wszędzie. Rosyjskie kozaczki i greckie sandały pojawiły się na stopach wielu kobiet, bo Pola takie nosiła. Jej futra i biżuteria sprawiały, że żony zadręczały mężów, zazdroszcząc jej wszystkiego” Mariusz Kotowski
Pola często angażowała się w akcje charytatywne. Pamiętając o swoich kłopotach zdrowotnych z młodych lat, wspierała leczenie dzieci chorych na gruźlicę. Jednak publiczność filmowa oczekiwała od niej raczej frywolnych działań. Negri miała tego świadomość, dlatego kreowała się na kusicielkę i tworzyła wokół siebie aurę tajemniczości, legendy. Potrafiła wykorzystać swoje pieniądze do korzystania z życia. Miała dobry gust. Ubierała białe szyfony, czarne jedwabie, aksamity, futra.
Wyjątkowo ważnym mężczyzną w jej życiu stał się Rudolf Valentino. Włoch, wiecznie zakochany amant kina, doskonały partner w tangu i znawca kobiecych serc. Kochankowie mieli ze sobą wiele wspólnego. Matki obojga zawarły małżeństwo około trzydziestki, wcześnie stracili ojców, w dzieciństwie uwielbiali wspinaczki po drzewach. Oboje byli uważani przez matki za ,,wyjątkowe dzieci”.
„Pola opowiedziała mi o ich pierwszej nocy. Rudi pojawił się z naręczem róż. Poobrywał kwiatki i rozrzucił po łóżku. Potem rozgniatali je swoimi ciałami, a wokół unosił się słodki zapach. Była to scena jak ze starego filmu DeMille”a”-wspominał A.A. Lewis
W tym czasie Negri pracowała nad filmem ,,Hotel Imperial”, a Rudolf nad ,,Synem szejka”, który wyniósł go na szczyty popularności. Niestety niehigieniczny tryb życia, pełen intensywnej pracy, imprez i niezdrowego jedzenia przyczynił się do przedwczesnej śmierci aktora 23 sierpnia 1926 roku. Podczas pogrzebu Pola rozpaczała. Świadkowie uznali jej zachowanie za tanie przedstawienie. Niedługo po stracie ukochanego Pola Negri znalazła pocieszenie w ramionach nowego męża Serga Mdivaniego. Należał on do klanu rodziny Mdivanich, znanego w środowisku arystokratycznym i artystycznym z uwodzenia bogatych ludzi dla ich pieniędzy. Podobnie było w przypadku tego małżeństwa. Po krachu na giełdzie w 1929 roku, gdy Negri straciła znaczna część swojego majątku, małżeństwo z Sergem się rozpadło. Gwiazda rzuciła się w wir pracy. Nakręciła ,,Ulicę potępionych dusz”, „Na rozkaz kobiety”.
W 1934 Pola Negri wyjeżdża do Europy. W Niemczech nagrywa film dźwiękowy pt. „Mazur”, który staje się ulubionym obrazem Hitlera. Pomimo sukcesu filmu, w pełnych przemocy i niesprawiedliwości faszystowskich Niemczech Negri boryka się z wieloma trudnościami. To sprawia, że w przerwie pomiędzy nagrywaniem filmów z jedną walizką, pozostawiając kosztowności i ubrania, opuszcza nazistowskie Niemcy.
Po wielu perypetiach aktorka dotarła do Stanów Zjednoczonych. Starała się, aby dołączyła do niej matka- Eleonora. Niestety, sprowadzenie matki z ogarniętej chaosem Europy nie było proste. Sytuacja ta wpływała depresyjnie na samopoczucie Poli Negri. Podejmowane przez nią projekty zawodowe nie umożliwiały życia na poziomie, do którego gwiazda była przyzwyczajona. Wkrótce sytuacja ta uległa poprawie, dzięki spotkaniu z dawną znajomą milionerką Margaret West. Obie panie darzyły się sympatią i postanowiły razem zamieszkać. Dzięki znajomościom Margaret, udało się bezpiecznie sprowadzić do Stanów matkę aktorki -Eleonorę Chałupiec. Pola Negri aktywnie działała w środowisku polonijnym. Przyczyniła się do zbudowania w Los Angeles kościoła pod wezwaniem Matki Boskiej Jasnogórskiej. Pomimo burzliwego życia i kilku związków, była osobą uduchowioną. Regularnie uczęszczała do kościoła.
W 1951 roku Negri otrzymała amerykańskie obywatelstwo. „Jak najbardziej przynależę do tego kraju.” – powiedziała o Stanach, podczas podróży do Francji. W 1959 zmarła Margaret West. Negri zaczynała wówczas zdjęcia do disneyowskiej produkcji ,,Księżycowe prządki”. Po zakończeniu filmu i wypełnieniu związanych z nim obowiązków, gwiazda postanowiła oddać się działalności charytatywnej.
W 1964 roku Niemcy przyznali Poli Negri nagrodę za całokształt osiągnięć wniesionych do niemieckiej kinematografii.
Jako pierwsza, otrzymała w 1968 roku klucze do San Antonio. Dwa razy do roku uczestniczyła w festiwalach organizowanych w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w NY, podczas których wyświetlano jej filmy.
Zmarła 1 sierpnia 1987 roku.
„Pola Negri była idealną kobietą. Z jednej strony namiętna, egzotyczna i tajemnicza, a z drugiej zwyczajna, praktyczna, zdolna i śmieszna. Kobieta, która miała te wszystkie cechy, potrafiła również wspaniale żyć” – J. Basinger
Nie potrzebowała króla, żeby być królową…
Mariusz Kotowski Pola Negri legenda Hollywood